تبلیغات
سلول های بنیادی به عنوان سلولهای مادر محسوب میشوند که قابلیت تولید تمامی سلولهای بدن از جمله سلولهای خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را دارند. زمانی که یک سلول بنیادی تقسیم میشود، چندین سلول دیگر را تولید میکند. در حالت عادی این سلولها با تقسیم شدن، رشد اندام و بدن را ممکن میسازند. عملکرد سلولهای بنیادی به این شکل است که به درون بافتهای آسیب دیده ای که بخش عمده سلولهای آنها از بین رفته است، پیوند زده میشوند که با ترمیم و رفع نقص در آن بافت، جایگزین سلولهای آسیب دیده شده میشوند.
در حالتی که بدن دچار آسیب شده باشد، سلول های بنیادی مسئولیت بازسازی و ترمیم قسمتهای آسیب دیده را بر عهده میگیرند. به عنوان مثال، زمانی پوست دچار صدمه میشود، سلولهای بنیادی که در قسمت پوست هستند، به سرعت شروع به تقسیم شدن میکنند و با تکثیر تعداد زیادی سلول، پوست را ترمیم و به حالت قبلی باز میگردانند.
سلول های بنیادی به سه دسته تقسیم میشوند که عبارتند از:
1-سلولهای پلوری پتانسیل که به دیگر سلولها تبدیل میشوند. این نوع سلولها از جنینی گرفته میشود که در مرحله 8 سلولی باشد.
2-سلولهای تاتی پتانسیل که منشاء جنینی داشته و قابلیت تقسیم به همه سلولها را دارند. این نوع سلولها از جنین یا بند ناف تهیه میشوند.
3-سلولهای مولتی پتانسیل که شامل چندین نوع سلول دیگر هستند و در سلولهای مغز استخوان و سلولهای بالژ فولیکول مو قرار دارند. این نوع سلولها منشاء جنینی ندارند و در بدن همه افراد به وفور یافت میشوند. سلولهای بالژ هم با افزایش و تکثیر، سلولهای کراتینوسیت و ملانوسیت یعنی اپیدرم را میسازند و با کاهش نیز، سلولهای پیاز مو را میسازند.
با توجه به اینکه سلولهای بنیادی در ترمیم بخشهای آسیب دیده فعالیت دارند، لذا بسیاری از پزشکان فرصت را غنیمت شمرده و در تلاشند تا برای قسمتهای مختلف بدن از آنها استفاده کنند. یکی از این بخشها قسمت موی سر است. در حال حاضر ریزش مو و ترمیم آن یکی از مشکلات اساسی در حوزه پزشکی است. در این زمینه درمان ریزش مو و طاسی با پیوند سلول های بنیادی به عنوان یکی از جدیدترین روشهای ترمیم مو به شمار میرود.
در این روش نمونه کوچکی از فولیکولهای مو از پوست سر بیمار جدا میشود و در طول چند هفته، در یک محیط کشت مناسب تکثیر شده و سپس بصورت سوسپانسیون استریل در یک محیط انتقال مخصوص به مناطق طاس تزریق میشوند. با گذشت مدت مشخصی سلولها موجب رویش مجدد مو میشوند. در واقع استفاده از روش سلولهای بنیادی فولیکول مو برای بیمارانی که از ریزش مو رنج میبرند، استفاده میشود که قابلیت استفاده در حدود 40% مردان و 20% زنان بالای 50 سال را دارد.
مطابق با پژوهشهایی که در دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا صورت گرفته، در مردان فعالیت ناقص سلولهای بنیادی علت اصلی ریزش مو میباشد. در واقع ریزش موی شدید در مردان یک بیماری نیست، بلکه پاسخی است که هورمونهای آندروژنی در افراد مستعد از نظر ژنتیکی ایجاد میکند.
در پژوهش صورت گرفته افرادی که با روش سلول بنیادی، مو کاشته بودند، فولیکولهای مو در ناحیه دارای مو و طاس با یکدیگر مقایسه شدند. نتیجه این شد که در مناطق دارای مو و طاس تعداد سلولهای بنیادی مو با یکدیگر مساوی است اما در مناطق طاس، سلولهای تکامل یافته "Progenitor Cells" به میزان کمتری وجود دارد.
در روش های کاشت مو با استفاده از سلولهای بنیادی، فولیکول مو واکنش متقابل سلولهای بنیادی فولیکول مو hair follicle stem cell (FSC) با سلولهای مزانشیمال درم در محیط آزمایشگاه با تکثیر زیادی همراه شد. در این پروژه، نمونه کوچکی از فولیکولهای مو تحت بی حسی موضعی از قسمت اسکالپ بیمار برداشته شد که در یک محیط کشت مناسب در طول 3 هفته تکثیر شده و به صورت سوسپانسیون استریل در یک محیط انتقال مخصوص تزریق شدند. به دنبال این امر، رویش مجدد موها پس از تقریبا سه ماه رخ داد.
این آزمایش ابتدا در انگلستان انجام شد که در فاز اول، 7 نفر به عنوان داوطلب حاضر شدند تا کاشت مو با استفاده از سلول های بنیادی بر روی آنها انجام شود. اگر چه این مرحله موفقیت آمیز نبود اما با بررسیهای پیاپی، در مرحله دوم، کاشت مو با این روش توانست 40% افزایش موها در سایز 18% و افزایش مو با قطر بیشتر از 30 میکرون را به همراه داشته باشد.
