احتمالا نام بوتاکس را شنیده اید یا ممکن است از جمله افرادی باشید که بوتاکس تزریق کرده اند یا قصد تزریق بوتاکس را دارند، در این مقاله با ما همراه باشید تا کمی بیشتر در مورد کاربردهای بوتاکس بدانید.
بوتاکس نام تجاری سم باکتری "کلستریدیوم بوتولینوم" است. سم بوتولینیوم کشنده ترین سم جهان است و سبب بروز مسمومیت های شدید غذایی می شود، تنها 2 کیلوگرم از این سم کشنده برای کشتن ساکنان این کرهی خاکی کافیست. دکتر کرنر پزشک آلمانی اولین کسی بود که در دهه 1820 سم بوتولیسم را در فرآورده های گوشتی کشف کرد و اولین بار در اوایل دهه 1980 یک چشم پزشک در آمریکا نشان داد که این سم در درمان انحراف چشم مفید و بی خطر است. اما اثرات درمانی بوتاکس فراتر از آن بود. در سال 1988 شرکت داروسازی آلرگان حق توزیع سم بوتولیوم نوع A را به دست آورد و یکسال بعد سازمان غذا و داروی امریکا تاثیر این سم در درمان پلک زدن عصبی و انحراف چشم را تایید کرد. با ادامه تحقیقات هر روز جنبه دیگری از اثرات درمانی بوتاکس مشخص شد و در هزاره اخیر اثر بوتاکس در زیبایی مورد توجه قرار گرفته است.
در پزشکی مقادیر مشخصی از سم بوتاکس خالص به صورت رقیق و استریل برای اهداف زیبایی یا درمانی به کار می رود. پس از تزریق بوتاکس در محلی که پزشک متخصص و متبحر آن را مشخص می کند، تجزیه دارو آغاز می شود و با کاهش حرکت عضلات از طریق بلوک ایمپالس عصبی و فلج کردن ماهیچه باعث شل شدن آن می شود و سبب می گردد تا سطح پوست به تدریج صاف شود و چروک های متوسط تا شدید ناپدید شوند. با توجه به طول مدت اثر دارو و نظر پزشک فواصل تزریق دارو تعیین می گردد.
اثرات درمانی و ضد درد بوتاکس تنها به دلیل شل شدن عضلات نیست، بلکه به طور مثال بوتاکس با ممانعت از ترشح استیل کولین از پایانه های عصبی مانع از ترشح انتقال دهنده های عصبی همچون ماده پی می شود.
1.چین و چروک های پوستی به مرور زمان در اثر عواملی متعددی همچون تغییرات سلولی، کاهش کلاژن سازی پوست، آسیب ناشی از رادیکال های آزاد، تماس با نور خورشید، استرس و ... ظاهر می شوند. در این میان استفاده از بوتاکس می تواند با از بین بردن چین و چروک هایی دینامیک (ناشی از حرکت ماهیچه)؛
2.جلوگیری از پیشرفت و توسعه چین و چروک های استاتیک (ناشی از کاهش کشسانی پوست)؛
3.از بین بردن خط اخم؛
4.از بین بردن چین و چروک ها در ناحیه گردن، چانه و دور لب؛
5.بالا کشیدن گوشه لب های آویزان؛
6.رفع خطوط پاکلاغی در اطراف چشم
7.بهبود حالت چهره و ابرو؛
8.جلوگیری از دیده شدن بیش از حد لثه در هنگام خندیدن؛
9.بالاتر بردن نوک بینی، از دیگر کاربردهای بوتاکس در زمینه زیبایی است.
1.رفع تعریق زیاد در کف دست و پا و زیر بغل (هیپروهیدروزیس)؛
2.تحلیل عضله و کوچک کردن عضله در ساق پا؛
3.رفع دندان قروچه با کاهش حجم عضلات مسئول جویدن؛
4.درمان کجی گردن با رفع انقباض عضلات گردن (تورتیکولی)؛
5.درمان کمردرد؛
6.درمان پلک زدن بیش از حد و غیر قابل کنترل (بلفارواسپاسم) ؛
7.درمان اسپاسم های گردن؛
8.رفع شل شدگی اسفنکتر تحتانی مری (آشالازی) ؛
9.رفع سفتی و اسپاسم عضلات پس از سکته؛
10.رفع سفتی و اسپاسم عضلات ناشی از پارکینسون و فلج مغزی
11.درمان میگرن و سردردهای تنشی و خوشه ای؛
12.درمان اختلالات ماهیچه ای چشم همچون تنبلی و لوچی چشم؛
13.رفع اسکارهای برجسته و گوشت اضافه؛
14.درمان شقاق مقعد؛
15.درمان مثانه بیش فعال و بزرگی پروستات؛
16.پیشگیری از انقباض کپسولی در افراد دارای پروتز پستان؛
17.اخیرا درمان افتادگی سینه ها، مطرح شده است و تحقیقات در این زمینه در مراحل اولیه است.
18.در نهایت باید گفت دوز مورد نیاز بوتاکس، محل صحیح تزریق ، تعداد دفعات تزریق و... بستگی به شرایط هر بیمار دارد و این کار تنها باید توسط پزشک متخصص انجام شود.